K P B

स्वागतम...सुस्वागतम..."Nitya Study Centre" या सर्वसमावेशक ब्लॉग ला भेट दिलेल्या मान्यवरांचे हार्दिक स्वागत... शै. वर्ष-२०२०-२१ इ.१२ वी निकाल व मूल्यमापन पद्धती जाहीर... NEWS : दहावीच्या विद्यार्थ्यांना मिळणार ड्रॉईंगचे अतिरिक्त गुण... "ज्ञानगंगा" शैक्षणिक कार्यक्रम दहावी आणि बारावीच्या विद्यार्थ्यांसाठी, आजपासून सह्याद्री वाहिनीवर सुरू... दहावीचा निकाल तयार करण्याचे फॉर्मुले ठरले... MHT-CET Exam 2021: एमएचटी-सीईटी परीक्षेच्या ऑनलाईन अर्जांची नोंदणी आजपासून 7 जुलै पर्यंत राहणार सुरु नववी आणि अकरावीच्या विद्यार्थ्यांच्या मूल्यमापनाबाबत... कोविड टेस्ट...खूप  महत्वाची माहीती..अवश्य वाचा व इतरांनाही पाठवा... दहावी व बारावीतील विद्यार्थ्यांच्या परीक्षेसाठी ताण तणावाचे व्यवस्थापन - विशेष मार्गदर्शन सत्रांचे आयोजन... इ.11 वी व 12 वी आरोग्य व शारिरीक शिक्षण मुल्यमापन व गुणदान योजना... आनापान ध्यान साधना - अर्थ,पद्धत,फायदे आणि प्रशिक्षाणा विषयी माहिती.. दहावी आणि बारावीच्या लेखी व प्रात्यक्षिक परीक्षेच्या तारखा जाहीर...

Tuesday 28 November 2017

BLO ची माहिती भरणाऱ्या सर्व शिक्षकांना उपयुक्त अशी लिंक


What does BLO mean?


Booth Level Officer (BLO) is an officer who collect actual field level information with regard to electoral roll corresponding to polling station assigned to them, including cases of dead, shifted electors & missing names.

                          BLO ची माहिती भरणाऱ्या शिक्षकांना महत्त्वाचे मार्गदर्शन करणाऱ्या Video ची Link  खाली दिलेली आहे.त्या सुचनेप्रमाणे तुम्ही माहिती भरू शकता.सर्वात आधी  BLO  या नावाचे Android app Download करा.




हि Link भारतीय निर्वाचन आयोगा संदर्भात आहे. 

श्री ओम प्रकाश रावत
निर्वाचन आयुक्त



श्री सुनील अरोडा
निर्वाचन आयोग

Monday 27 November 2017

From Mumbai to New York: 5 deadliest terror attacks which shook major cities across the world

Over the years major cities have witnessed destruction owing to terror
Call it a terrorist attack or an attack on liberation values; the term digs up more than the imagined sheer implication leaving behind haunting nightmare that rots deep inside us. To fade the memories is testing and the escape is deadened emotional. The feeling of hopelessness and the grief of the nation to witness deaths and corpses on television screen has got a psychological impact too. Over the years, we have witnessed several brutal onslaughts in various parts of the world which has left daunting memories of terror inside our minds.
The deadly Mumbai terror attack which took place on November 26, 2008, saw over 300 people get massacred by 10 Pakistani terrorists who took the sea routes to illegally enter India and create mayhem. The attacks had left Mumbai crawling with more than 15 brave security officers sacrificing their lives to save the city. Terror attacks are a threat to humanity but they continue to happen on a regular basis, despite efforts from the United Nations and other major countries to counter terrorism.
Here are the five evil terrorist attacks highlighted in the history of mankind.
26/11 Mumbai attacks
The deadliest terrorist attack of Mumbai draws global condemnation. On November 26, 2008, a series of blast witnessed ten members of Lashkar-e-Taiba, an Islamic terrorist organisation based in Pakistan shattering lives across the city of Mumbai. The terrorists carried out a series of 12 coordinated shooting and bombing attacks that lasted for four days killing around 164 people and injuring 305. Focusing Hotel Taj, they also attacked Mumbai’s Chhatrapati Shivaji Terminus killing several security officers in the assault. 
9/11 US attacks
On September 11, 2001, 19 militants of the Islamic extremist group Al-Qaeda carried out suicide attacks against the US by hijacking four airplanes. Two aircrafts collided into the twin towers of the World Trade Center in New York City. The series of third air-crash hit the Pentagon and the last plane crashed in a field in Pennsylvania. The attack triggered major U.S. initiatives to combat terrorism which killed almost 3,000 people.  
July 2013 Iraq attacks
The first two weeks of July 2013 were horrific for people of Iraq. The series of attacks killed 389 people with injuries to at least 800 additional people. The attacks were a consequence to the Iraqi army’s raids on a protest camp in Hawija. The untamed wildfire of deaths kept increasing with every passing month. In May Iraq had witnessed deaths of over 1,000 people and more than 2,000 were reported wounded. By July the attacks turned into the worst ever the country had experienced.
1985 Air India bombing
The Air India Flight 182 operating on the Toronto-Montreal-London-Delhi route on 23 June 1985 flight was destroyed by a bomb at an altitude of 31,000 feet. It crashed into the Atlantic Ocean while in Irish airspace. It was the first bombing of a 747 jumbo jet. Recorded as the largest mass murder in Canadian history, the incident destroyed lives of a total of 329 people, including 268 Canadian citizens, 27 British citizens, and 24 Indian citizens. The main suspects in the bombing were members of the Sikh militant group Babbar Khalsa.
This incident was believed to come as retaliation against India for Operation Blue Star carried out by the Indian Army to flush out Sikh militants.
2014 Peshawar school massacre
The 2014 Peshawar school massacre was a terrorist attack conducted on 16 December 2014 by six gunmen affiliated with the Tehrik-i-Taliban terrorist group in Pakistan. The militants entered the Army Public School in Peshawar, Pakistan killing 141 people including 132 school children, ranging between eight and eighteen years of age. The rescue operation launched by the Pakistan Army’s Special Services Group special forces killed all six terrorists and rescued 960 people. This was one of the worst terror attacks to have struck Pakistan, surpassing the 2007 Karsaz attack and it sent shockwaves across the neighbours and beyond.

Friday 24 November 2017

A श्रेणी शाळेसाठी आवश्यक बाबी

A श्रेणी शाळेसाठी आवश्यक बाबी

*शालासिद्धी - ज्या शाळा 🅰 श्रेणीत आल्या आहेत त्यांच्या साठी शालासिद्धी - शाळेत संकलित करायच्या महत्वाच्या बाबी.*


क्षेत्र -१ 

शाळेचे सामर्थ्य स्त्रोत 

१ शासन आदेश अ )-राष्ट्रीय अभ्यासक्रम आराखडा. ब)शिक्षण हक्क अधिनियम २००९ . क )स्वच्छ भारत स्वच्छ विद्यालय परिपत्रक .
२ शालेय आवार मैदानाची अधिकृतरीत्या नोंदणी ,उपलब्ध खेळाच्या मैदानाची नोंद .
३ शाळेत करण्यात आलेली दुरुस्ती /देखभाल नोंद.
४ क्रीड्डान्गन मापे ,उपलब्ध साहित्याची यादी .
५ ग्रंथालय देवघेव रजिस्टर ,उपलब्ध पुस्तकाची यादी ,साठा नोंद वही .
६ किचनमध्ये उपलब्ध भांडे व साहित्याची यादी .
७ वर्गणी लावलेली वृतपत्रे,मासिके,नियतकालिके,इ पुस्तके यादी.
८ विद्युत उपकरणाची यादी,प्रथोमपचार साहित्य यादी .
९ नळाच्या तोट्याजवळ हात धुण्यासाठी साबणाची उपलब्धतता .
१० मागील वर्षी घेतलेल्या सांस्कृतिक /क्रीडास्पर्धा नोंदी.
११ पाणी तपासणी अहवाल ,शुद्धीकरणा साठी केलेली कृती .
१२ शाळा विकासासाठी मागणी केलेल्या अनुदानाची/प्रस्तावाची नोंद.


क्षेत्र -२

अध्यन व अध्यापन व मूल्यमापन 
१ विध्यार्थी संचिका .
२ CCA नोंदवही व अभिलेखे व निकालपत्रके .
३ पालक भेट ,गृहभेटी ,नोंदवही .
४ इयत्तावार व विषयवार शैक्षणिक साहित्य यादी.
५ ज्ञानरचनावद साहित्य यादी,डिजिटल साहित्य यादी .
६ वर्षभरात राबविल्या जाणाऱ्या उपक्रमाची यादी .
७ वर्षभरात प्राविण्य मिळवलेल्या स्पर्धांची मीहिती .
८ वार्षिक, मासिक , घटक नियोजन ,ताचन वही .
९ वर्ग व्यवस्थापन,गणित पेटी,विज्ञान पेटी.
१० सूचना वही ,शिक्षक लोग्बूक ,अभिप्राय रजिस्टर .
११ स्काउट गाईड ,मीना-राजू मंच स्थापना रजिस्टर .
१२ सहशालेय व इत्तर कार्यक्रम फोटो .
१३ विध्यार्थी हजेरी .

क्षेत्र -३ 

विध्यार्थी प्रगती संपादुणूक आणि विकास 


१ परिसर भेट ,स्पर्धा फोटो.
२ वर्ग अध्यापण नियोजन .
३ विधार्थी हजेरी .
४ पटनोंदणी रजिस्टर ,शाळा बाह्य मुले सर्वेक्षण रजिस्टर.
५ परिपाठ नियोजन रजिस्टर 
६ शिक्षक पालक ,मत पालक ,मंत्रिमंडळ रजिस्टर .
७ सह शालेय उपक्रम रजिस्टर .
८ विध्यार्थी प्रगती विषयी असलेल्या नोंदी.
९ पायाभूत चाचणी ,आकारिक चाचणी,संकलित चाचणी सर्व अभिलेखे.


क्षेत्र -४ 

शिक्षकांची कामगिरी आणि व्यावसायिक विकासाचे व्यवस्थापन 


१ मुख्यध्यापक व शिक्षकांनी वर्षभरात करावयाची कामे रजिस्टर.
२ शाळेत राबविल्या जाणाऱ्या योजनांची महिती रजिस्टर.
३ नवीन शिक्षकांसाठी केलेल्या उदबोधनाचा तपशील .
४ किरकोळ रजा रजिस्टर .
५ अनुपस्थित शिक्षकांच्या वर्गाची पर्यायी व्यवस्था रजिस्टर .
६ शिक्षकांनी सेवेत प्राप्त केलेल्या पात्रतेची नोंद रजिस्टर .
७ वर्ग शिक्षकांनी वर्गासाठी वर्षभरासाठी केलेले नियोजन रजिस्टर.
८ शिक्षकांचे लोग्बूक रजिस्टर .
९ शाळा विकास आराखडा U-DISE FORM 
१० शिक्षकांचे प्रशिक्षण नोंद रजिस्टर.
११ सर्व शिक्षक स्वयं मूल्यमापन अहवाल .
११ पाठ्यक्रम पूर्ण करण्यासाठी केलेले नियोजन .
१२ शिक्षकांसाठी घेतलेले चर्चा सत्र ,परिसंवाद,काय्शाला,शैक्षणिक अभ्यासदौरा रजिस्टर.

क्षेत्र -५
शालेय नेतृत्व आणि व्यवस्थापन 
१ शाळेचे घोषवाक्य /हेतू प्रदर्शित केलेले .
२ शाळा विकास आराखडा प्रत .
३ शाळा व्यवस्थापन रजिस्टर.
४ शिक्षक पालक,माता पालक,विशाखा समिती,शालेय परिवहन समिती रजिस्टर.
५ काम वाटणी रजिस्टर .


क्षेत्र -६ 
समावेशान आरोग्य आणि संरक्षण
१ पटनोंदणी ,वयाचे दाखले रजिस्टर .
२ शालाबाह्य मुले सर्वे रजिस्टर.
३ विशेष गरजा असनाऱ्या मुलांची वैक्तिक माहिती रजिस्टर ,त्यांच्यासाठी राबविल्या जाणाऱ्या योजनांची माहिती.
४ विशेष बालकांना मिळालेल्या साहित्याची नोंद रजिस्टर .
५ विशेष बालकांच्या मदतनीसाना मिळालालेला भत्ता ,वाहन भत्ता रजिस्टर.
६ विशेष शिक्षकाकडून केलेले मार्गदर्शन ,अध्यापन रजिस्टर.
७ तक्रार पेटी ,सूचना पेटी.
८ शालेय आवारात आपत्ती व्यवस्थापन बाबत चित्ररूप माहिती , उदा ..अग्निशामक यंत्र.
९ आरोग्य तपासणी रजिस्टर .
१० तंबाखूमुक्त शाळा ,व होणार्या परिणामाची माहिती बोर्ड .
११ दप्तराचे ओझे कमी करण्यासाठी केलेले प्रयत्न रजिस्टर.
१२ आरोग्यसेविका ,अंगणवाडी सेविका,महिला दक्षता समिती,यांच्या मार्गदर्शनाखाली मुलीना केलेले मार्गदर्शन रजिस्टर.
१३ समुपदेशन वर्गाचे आयोजन व अहवाल.
१४ विध्यार्थ्यासाठी वैयक्तिक आरोग्य व स्वछता यासाठी केलेले उपक्रम रजिस्टर. 

क्षेत्र -७ 
उत्पादक समाजाचा सहभाग 
१ शाळा व्यवस्थापन समिती प्रोसेडिंग ,अजेंडा .
२ शाळा विकास आराखडा भरताना समितीची भूमिका अहवाल.
३ समाज सहभागातून केलेल्या कामाची नोंद रजिस्टर .
४ लोकसहभागाचे फोटो .
५ सामाजिक संस्था भेटी फोटो अहवाल,
६ शाळा प्र्वेशोत्सव फोटो अहवाल ,फोटो .
७ एक दिवस शाळेसाठी गावाचा उपक्रम फोटो .

*वरील रेकॉर्डची पाहणी होणार आहे त्यादृष्टीने तयारी करावी*

Wednesday 22 November 2017

ज्ञानरचनावाद

ज्ञानरचनावाद - उपक्रम

Constructivism
    ज्ञानरचनावाद म्हणजे काय ?
                          शिक्षणाची अशी नैसर्गिक पद्धत कि मुलांच्या पूर्व ज्ञानाशी सांगड घालून , त्यांच्या विचारांना चालना देणाऱ्या विविध कृतीशील सहभाग असणाऱ्या अध्ययन अनुभवांची रचना करून , ताणरहित वातावरणात आनंददायी पद्धतीने शिकवण्याकडून शिकण्याकडे नेणे.

विद्यार्थी संसद उपक्रम
                ज्ञानरचनावादामध्ये
       शालेय मंत्रिमंडळाचे स्थान
🌞 रचनावादी शिक्षण पध्दतीची अंमलबजावणी करण्यासाठी आवश्यक शिक्षक - विद्यार्थी गुणोत्तर प्रमाण खुपच व्यस्त आहे. आपल्या अनेक वाड्या - वस्त्यांमधील शिक्षकांना 3-4   वर्ग सांभाळत प्रशासनाचा गाडि हाकावा लागतो. अशा वेळी "विद्यार्थी संसद / शाळा मंत्रीमंडळ " महत्त्वाची भूमिका बजावते. याचे काही प्रातिनिधीक फायदे पाहूयात.
👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻👇🏻
⌛रचनावादी उपक्रमासाठी वेळेचे नियोजन⌛
ज्ञानरचनावाद शाळेत अंमलात आणताना आपणास खुप अडचणी येतात. सर्वात मुख्य अडचण म्हणजे वेळेची! आपण रचनावादासाठी इतर साहित्य, उपक्रम नियोजन यात गुंतून जातो व मुलांना रचनावादी बनविण्यासाठी वेळ कमी पडतो. सोबत हे सर्व उपक्रम आपल्या पाठ्यक्रमाचा भाग नसल्याने आपणास पाठ्यक्रमही पुर्ण करण्याची कसरत करावी लागते. त्यातच जर शाळेमध्ये विविध माहितीचे टप्पे किंवा अहवाल आले कि मग आपण पुरते हताश होतो. व यामूळे कधी - कधी आपला भ्रमनिराश पण होतो.
      यावर उपाय म्हणून व आपणास विविध उपक्रमाची अंमलबजावणी करण्यात "शाळा मंत्रीमंडळ" खुप उपयोगी येते.
✨: 🐣 मुलांच्या कल्पकतेला वाव 🐣
मी बरेच वेळी असे पाहिले आहे की "ज्ञानरचनावाद" म्हटले की शिक्षक स्वतःच्या कल्पक बुध्दीला ताण देऊन विविध रेडीमेड उपक्रम मुलांसमोर ठेवतात व मुले ते पुर्ण करण्यात गुंतून जातात!
मात्र यात मुलांच्या सृजनशिलतेला आव्हान देणारे, कल्पनाशक्तीला चालना देणारे उपक्रम विद्यार्थ्यांनीच स्वतः तयार करावेत नव्हे त्यांनीच पुढाकार घेऊन राबवावेत अशी अपेक्षा असते. व शिक्षक यात केवळ एका निरीक्षकाची भूमिका बजावतात! आणि यासाठी "शाळा मंत्रिमंडळ" एक उत्तम व्यासपीठ उपलब्ध करुन देते.
🐬 मुलांच्या सुप्त गुणांचा विकासासाठी सर्वोत्तम 🐬
मुलांच्या सुप्त गुणांच्या विकासासाठी आपण वेगवेगळे स्वतंत्र उपक्रम राबवतो. परंतु "शाळा मंत्रिमंडळ" हे यासाठी उत्तम व्यासपीठ उपलब्ध करुन देते. यातून खालील गुणांचा विकास होतो.
1. निर्णय क्षमता
2. सहकार्याची भावना
3. पुढाकार घेऊन कार्य करणे.
4. जबाबदारीची जाणीव
5. 'स्व' चा विकास
6. नेतृत्व गुण
7. कार्यक्रम नियोजन
8. वक्तृत्व कौशल्य
9. परस्पर सहसंबंध
10. दुसऱ्याच्या मताचा आदर
इ.
🎈शिक्षकावरील कामाचा ताण हलका 🎈
शाळा मंत्रिमंडळ स्वतः पुढाकार घेऊन विविध उपक्रमाचे आयोजन करते, त्यामुळे शिक्षकांना इतर कामांसाठी वेळ मिळतो! व हे इतर कामे वेळेत पुर्ण केल्याने शिक्षकांची मानसिक तणावातून मुक्ती होऊन ते पूर्ण क्षमतेने अध्ययन - अध्यापनात झोकून देऊ शकतात!!!
☀ इतर उपक्रमांची सहजतेने अंमलबजावणी ☀
आपण जे दैनंदिन उपक्रम राबवतो, त्याची अंमलबजावणी शाळा मंत्रीमंडळावर सोपविल्यास आपणास इतर उपक्रमासाठी व पाठ्यक्रमासाठी वेळ मिळतो.
💧 यासह अनेक फायदे अपणास शाळा मंत्रीमंडळ करुन देते. फक्त त्याचे नियोजन व अंमलबजावणी व्यवस्थित करावी लागते.

वरील पोस्ट मध्ये अजून खालीलप्रमाणे भर केलेली आहे

संकलित
रचनावाद काय आहे ?
  
            रचनावाद म्‍हणजे विदयार्थी कसा शिकतो ? याच्‍या निरीक्षण आणि शास्‍त्रीय अभ्‍यासावर आधारीत सिध्‍दांत होय.रचनावादानुसार मनुष्‍य हा स्‍वताचे आकलन आणि जगाविषयीचे ज्ञान हे वस्‍तूच्‍या अनुभवातून व त्‍यांच्‍या प्रतिसादातून निर्माण करत असतो. ज्‍या ज्‍या वेळी आपण नवीन ज्ञान अथवा माहितीचे ग्रहण करतो तेव्‍हा ते ज्ञान अथवा माहिती आपण आपल्‍या पुर्वीच्‍या संकल्‍पना आणि अनुभवाशी जोडत असतो.यासाठी आपण प्रश्‍न विचारावे लागतात,माहितीचा कसून शोध घ्‍यावा लागतो.आणि मिळालेल्‍या माहितीवरून आपणास काय ज्ञात आहे हे ठरवावे लागते.
वर्गामध्‍ये रचनावादी अध्‍ययनाच्‍या दृष्‍टीने विविध प्रकारचे अध्‍ययन अनुभव महत्‍वाचे असतात.शिक्षकांनी विदयार्थ्‍यांना सतत कृतिशील ठेवणे गरजेचे आहे.शिक्षकांनी विदयार्थ्‍यात अस्त्त्विात असलेल्‍या संकल्‍पना लक्षत घेवून त्‍याप्रमाणे विदयार्थ्‍यांना त्‍यासंबधित कृती करायला प्रेरीत करून त्‍यांच्‍या ज्ञानाची रचना करायला मदत करावी.
रचनावादी शिक्षक हे विदयार्थ्‍यांना आकलनासाठी कृती कषा सहायक ठरतात याचे सातत्‍याने महत्‍व समजून घेण्‍यासाठी विदयार्थ्‍यांना प्ररीत करत असतात.त्‍यांना स्‍वताला प्रश्‍न विचारून आणि मिळालेल्‍या माहितीची रचना करून रचनावादी वर्गातील विदयार्थी हा एक तरबेज अध्‍ययनार्थी(Perfect Learner) बनतो.
विदयार्थ्‍यांना प्राप्‍त अनुभवांच्‍या प्रक्रियेतून ते गुंतागुंतीतून माहिती कशी प्राप्‍त करायची हे शिकतात.आणि नवीन ज्ञान संकलित करण्‍याच्‍या क्षमता प्राप्‍त करतात.म्‍हणून विदयार्थ्‍यांना अध्‍ययनासाठी प्रवृत्‍त अथवा प्रेरीत करत राहणे ही शिक्षकाची महत्‍वाची भूमिका राहते.
उदा. 

विदयार्थ्‍याचा गट विज्ञानातील एका समस्‍येवर चर्चा करत आहे.तरी शिक्षकाला समस्‍येचे उत्‍तर माहिती असले तरी शिक्षक त्‍या विदयार्थ्‍यांना उपयुक्‍त दिशांनी विचार करायला प्रवृत्‍त करणारे प्रश्‍न पुन्‍हा पुन्‍हा विचारतील.शिक्षक विदयार्थ्‍यांना स्‍वतकडील उपलब्‍ध ज्ञान अथवा माहिती आणि नवीन प्रयत्‍नांमधून प्राप्‍त  माहितीवर लक्ष देवून त्‍याची चिकित्‍सा करायला सांगतील.त्‍यावेळी समस्‍येची सोडवणूक करण्‍यासाठी एखादया विदयार्थ्‍याला योग्‍य दिशा प्राप्‍त झाली अथवा योग्‍य माहिती मिळाली तर शिक्षक विदयार्थी गटाचे लक्ष त्‍या माहितीकडे वेधून घेवून समस्‍येचे उत्‍तर प्राप्‍त करण्‍यासठी प्रेरीत करतील.विदयार्थ्‍ी गट त्‍याप्रमाणे नियोजन,कृती व प्रयोग यातून ज्ञानाची प्राप्‍ती करेल.यानंतर शिक्षक शिक्षक आणि विदयार्थी आपण काय आणि कसे शिकलो यावर चर्चा करतील.त्‍यावेळी निरीक्षण आणि प्रयोग त्‍यांना नवीन माहिती प्राप्‍त होण्‍यासाठी कसे उपयोगी पडले यावर चर्चा करतील.
पारंपारीक पध्‍दतीने अध्‍ययन करणारे या पध्‍दतीला विरोध करतात अथवा टिका करतात,की या पध्‍दतीमध्‍ये शिक्षकाचा सक्रिय भाग असत नाही.तथापि ज्ञानरचनावादाने शिक्षकाची भूमिका बदलली आहे.जेणेकरून शिक्षक विदयार्थ्‍यांना आपले ज्ञान देण्‍यापेक्षा ज्ञानाची रचना करायला मदत करतात.सुविधा पुरवितात.रचनावादी शिक्षक विदयार्थ्‍याना समस्‍या निराकरण आणि प्रश्‍न कौशल्‍यावर आधारीत अध्‍ययन कृती याद्वारे विदयार्थी स्‍वताच्‍या कल्‍पना,अनुमान काढून सह अध्‍ययनार्थीच्‍या मदतीने शिकण्‍याची साधने उपलब्‍ध करून देत असतात.रचनावाद हा विदयार्थ्‍यांना निष्क्रिय माहिती ग्रहण करणारा न बनवता सक्रीय सहभागी बनवत आहे.पाठयपुस्‍तक अथवा शिक्षकांकडून यांत्रिक पध्‍दतीने ज्ञान प्राप्‍त करण्‍यापेक्षा शिक्षकांच्‍रूा मार्गदर्शनाने विदयार्थी स्‍वता ज्ञानाची रचना करतो.
ज्ञानरचनावाद हा विदयार्थ्‍यांना शिक्षकांनी ज्ञानाने भरावयाचे रिकामे भांडे ,आकार इयावयाचा मातीचा गोळा अथवा शिक्षकांनी गिरवायची कोरी पाटी समजत नाही.रचनावादी सिध्‍दांतानुसार विदयार्थ्‍यांना स्‍वताच्‍या अध्‍ययन प्रक्रीयेमध्‍ये सक्रीय सहभागी करून घेतले आहे.शिक्षक हा सुविधादाता(Fasililator) आहे.जो मार्गदर्शन करतो,तात्‍काळ प्रेरणा देतो,आणि विदयार्थ्‍यांना स्‍वताची आकलनशक्‍ती विकसित करण्‍यासठी मदत करतो.म्‍हणुन उपयुक्‍त प्रश्‍न  विचारणे हे शिक्षकांचे मोठे आणि महत्‍वाचे काम या पध्‍दतीत आहे.
वर्तनवादाच्‍या पारंपारीक विचारांपेक्षा वेगळा विचार देणारा रचनावाद आहे.वर्तनवादामध्‍ये शिक्षक अध्‍यापन करतो मात्र सर्वच विदयार्थी 100 टक्‍क्‍े अध्‍ययन करतातच असे नाही.तथापि ज्ञानरचनावादामध्‍ये शिक्षक सुविधा पुरवितात,अध्‍ययन अनुभव निर्माण करतात आणि विदयार्थी पुर्णपणे अध्‍ययन करतात.यासाठी ज्ञानरचनावाद हि फार महत्‍वाची संकल्‍पना ,दृष्‍टीकोन आहे.
                   (लेखन श्री. खंदारे रविंद्र शिक्षण विस्‍तार अधिकारी,जिल्‍हा परीषद सातारा) 

धन्यवाद साहेब 

Tuesday 21 November 2017

स्वच्छतेची लोकचळवळ

स्वच्छतेची लोकचळवळ

मानवतेचा संदेश देणारे समाजसुधारक संत गाडगेबाबा यांनी करुणा जपली आणि प्रेरणा दिली. त्या प्रेरणेतून विदर्भाच्या प्रवेशव्दारी बुलढाणा जिल्ह्याच्या मलकापूर नगरीत श्री गाडगेबाबा विचार मंचाचा जन्म झाला व मानवतेचा संदेश देणाऱ्या महात्मा गांधी यांच्या जयंती दिनापासून या विचारमंचाने आगळीवेगळी श्रमदानाची चळवळ राबविली. यातून वर्षभरात ३५ ते ४० सार्वजनिक ठिकाणे सुंदर व स्वच्छ झाली.

आज गावागावात, रस्त्या-रस्त्यांवर, घराघरांत साचलेली घाण, चिखल, कचरा, प्रदूषण साफ करणे गरजेचे आहे. त्यासाठी कोणावर अवलंबून न राहता आपण स्वतः पुढे सरसावणे हाच यावर उपाय आहे, असा संदेश या विचारमंचाने आपल्या कृतीतून दिला आहे.

मलकापूर नगरीतील नळगंगेच्या परिसरात एका खडकावर पौराणिक शिवालय श्री गंगेश्वर मंदिराच्या नावाने होते. त्याचा जीर्णोध्दार (कै.) महादेव लोटूजी वाघ यांनी केला होता. नळगंगेच्या पुराने पुन्हा ते पडले. त्यानंतर राजाभाऊ कंडारकर यांनी काही साथीदारांना घेऊन त्याचा १९९९ साली जीर्णोध्दार केला. आज प्राचीन शिवालय सुंदर मंदिरासह प्रशस्त आवारासहित सांस्कृतिक, सामाजिक सर्वधर्म समभावाचे, उपक्रमाचे केंद्रच झाले आहे. येथे पोळा, शिवरात्री, स्वातंत्र्यसेनानी, पत्रकार (कै.) के.ना. सावजी व्याख्यानमालेसमवेत श्री गाडगेबाबा यांच्या जयंती व पुण्यतिथी दिनी साफसफाई व प्रबोधनपर कार्यक्रम होत होते. तेथेच श्री गाडगे महाराज विचारमंचाचा जन्म झाला व मलकापूर नगरीत एक आगळीवेगळी लोकचळवळ उभी राहली.

येथील शिवाजीनगर भागातील (कै.) नर्मदाबाई शिंदे स्मशानभूमीतील वाढलेले गवत, काट, अस्वच्छता पाहून श्री गाडगेबाबा विचारमंचाचे जनक राजाभाऊ कंडारकर यांच्या मनात साफसफाईची कल्पना आली. नऊ जण कुदळ, फावडे, विळा, टोपले घेऊन तेथे पोचले. त्यांनी स्वच्छता केली. तेव्हा काही काळ ही चळवळ चालेल व एखादे ठिकाण साफ करुन ती संपेल असे वाटले होते. परंतु दर बुधवारी व रविवारी सकाळी दोन तास ही चळवळ जणू लोकचळवळ बनत गेली. त्यातील सदस्यांची संख्याही ८०-९० च्या घरात पोहोचली.

श्री. गाडगेबाबा यांचा खराटा हातात घेतल्याने अनेकांचा अहंकार गळाला. सार्वजनिक ठिकाण, रस्ते यावर साचलेली घाण, चिखल, कचरा, काट, नाल्या साफ करण्यासाठी विळा, फावडे, कुदळ, टोपले घेऊन मग शिवाजीनगर भागातील स्मशानभूमी, लक्ष्मण चव्हाण वैकुंठधाम, हुतात्मा स्मारक, एसटी स्टॅण्ड, उपजिल्हा रुग्णालय, न्यायालय, पोलीस स्टेशन, बोहरा समाज स्मशानभूमी, पाणीपुरवठा विभाग, चाळीस बिघा गार्डन, नगरपालिका शाळा, तहसील, जयस्तंभ अशी जवळपास ४० ठिकाणे वर्षभराच्या ९६ तासात राबलेल्या आठ हजारावरील हातांनी संपूर्ण परिवर्तित करुन आगळीवेगळी एक लोकचळवळ उभी केली आहे.

हा आदर्श जिल्ह्यातील इतर गावांनीही घ्यावा, अशी येथील मंडळाची अपेक्षा आहे.
Cleanliness Slogans (स्वच्छता घोषवाक्य) in Marathi
हे खरे सांगितले आहे कि : “स्वच्छता असे जेथे, आरोग्य वसे तेथे.” स्वच्छता म्हणजे आपलं शरीर, मन आणि आपल्या आजूबाजूच्या परिसरातील सर्व गोष्टी स्वच्छ असणे. ही एक चांगली सवय आहे. त्याची सवय वयाच्या सुरुवाती पासून असायला हवी.

Rastyavar Sugandh Prasaro, Kachra Dabyacha Aat Raho


Saf Sunder Maze Man, Desh Maza Sunder Raho:
Rastyavar Sugandh Prasaro, Kachra Dabyacha Aat Raho.

साफ सुंदर माझे मन, देश माझा सुंदर राहो,
रस्त्यावर सुगंध प्रसरो, कचरा डब्याच्या आत राहो.


Karu Aapan Ase Kam, Tikun Rahil Deshachi Shan.

करू आपण असे काम, टिकून राहील देशाची शान.


Swachhata Theva, Aajar Palva.

स्वच्छता ठेवा, आजार पळवा.


Baheerche Khaaun Aala , Tyala Kushtharog Zaala

बाहेरचे खाऊन आला, त्याला कुष्ठरोग झाला.


Jethe Asel Saandpani
 Tethe Lavaa Macchardani

जेथे असेल सांडपाणी, तेथे लावा मच्छरदानी.


Swacchata Mhanje Rojchaa Sann, Naheetar Kayamche Aajarpan

स्वच्छता म्हणजे रोजचा सण, नाहीतर कायमचे आजरपण.


Safai Kara Roj, Ghanicha Problem Close.

सफाई करा रोज, घाणीचा प्रोब्लेम क्लोझ.


Kacchra Karooni Kamee , Arogyachi Milel Hamee .

कचरा करुनी कमी, आरोग्याची मीळेल हमी.



Ghan Taklyane Vatavaranch Nahi Pan Aatma Suddha Maili Hote.

घाण टाकल्याने वातावरणच नाही पण आत्मा सुद्धा मैली होते.

Comments Off on Ghan Taklyane Aatma Suddha Maili Hote
Maze Sahar Saf Aso


Maze Sahar Saf Aso, Tyat Sarvancha Hat Aso.


माझे शहर साफ असो, त्यात सर्वांचा हात असो.

Monday 20 November 2017

पर्यावरण प्रकल्प यादी इयत्ता 12 वि साठी


पर्यावरण प्रकल्प यादी इयत्ता 12 वि साठी 


Thursday, May 23, 2013
पर्यावरण प्रकल्प  दुसरे सत्र  इ. ११ वी  २०१२-२०१३
१.पर्यावरणावर आर्थिक वाढीचा परिणाम
२.भारतातील संसाधन वापराचे प्रकार
३.पाण्यातील प्रदूषण टिकविणारे वनस्पती व प्राण्यांची माहिती गोळा करा.
४.कारखान्यातील दुषित द्रव पदार्थांचा सजीवांवर होणारा दुष्परिणाम
५.पर्यावरणाच्या समस्या
६.जंगल तोड नियंत्रण करणारे  उपाय
७.वर्तमानपत्रातील बातम्यांच्या आधारे मानव प्राणी पर्यावरण संबंधी माहिती मिळवा
८. पर्यावरण व्यवस्थापन व पर्यावरणीय व्यवस्थापनाचे उद्धेश
९. आपल्या घरात पर्यावरणीय व्यवस्थापन प्रणाली कशी राबवाल
१०. महाराष्ट्रातील दुष्काळाची समस्या कशी सोडविणार
११.आपल्या गावातील पाणी वापराचे लेखा परिक्षन
१२. प्रदूषण रोखण्यासाठी प्रतिबंधात्मक काय्ध्यांची माहिती मिळवा.
१३. ठिबक सिंचन योजना पाणी वाचवू शकेल का?
१४. जागतिकीकरणाने अधिक प्रदूषण वाढते.
१५. मुंबईच्या समुद्रात मालवाहू जहाजांच्या टक्करने झालेल्या पर्यावरणीय परिणामांची माहिती  मिळवा.
१६.आम्ही युवक राष्ट्राची संपत्ती
१७. औषधी वनस्पतींची माहिती मिळवा.
१८. आपल्या शहरातील कचरा व्यवस्थापनाची माहिती मिळवा.
१९. शेतीचा पर्यावरणावरील परिणाम
२०. पशुपालनाचा  पर्यावरणावरील परिणाम
२१. कारखाने , खाणकाम पर्यावरणावरील परिणाम
२२. वाहतुकीचा पर्यावरणावरील परिणाम
२३. वाढते वायू प्रदूषणाचे पर्यावरणावरील परिणाम
२४. जमिनीची धूप रोखण्यासाठी उपाय
२५. पाळीव प्राणी पर्यावरणावरील परिणाम
२६.इ कचरा व्यवस्थापन
२७. सांडपाणी व्यवस्थापन
२८. नैसर्गिक संसाधने त्याचे व्यवस्थापन आणि संवर्धन
२९. वीज निर्मिती आणि वीज बचत  धोरण
३०. नैसर्गिक साधनसंपत्तीचा शेवट जवळ आला?
३१. प्रदुषण - आरोग्यावरील अनपेक्षीत परीणाम
३२. पर्यावरण बदल - कारणे, परिणाम
३३.  अणूऊर्जेपासून विजेची निर्मिती व पर्यावरण
३४. ताडोबा व्याघ्र प्रकल्प
३५.  पर्यावरण व सार्वजनिक उत्सव


Sunday 19 November 2017

XI Biology Section - II Activity Sheet

Chapter wise Activities
Std. – XI sci. Subject- Biology(Paper-II)
Chapter No. 8) Kingdom- Animalia
Activities-1)To collect the information of animals from news paper and magazine.
                 2)To collect the Photographs of different animals and arrange them in different
                    Phylums by discussing there characters.
     3)To make a chart showing classification of Animals.

Chapter No.9) Organization of cell
Activities-1)To make a model of Plant cell.
                  2)To make a model of Animal cell.

Chapter No. 10)Study of Animal Tissues
Activities-1)To make a model of different animal tissues.
                  2)To make a chart of different animal tissues.
                  3)To observe the permanent slides of animal tissues under compound microscope.

Chapter No. 11)Study of Animal Types
Activities-1)To show the video(demonstration) of dissection of cockroach which showing
                    Different systems of cockroach.
                  2)To make a chart of different systems of cockroach.

Chapter No. 12)Human Nutrition
Activities-1)To make a paper model of  Human Digestive System.
                  2)To make a chart showing Physiology of Digestion.
                  3)To collect the information and make a chart showing nutritional value of      
                     different food components of our daily diet.

Chapter No. 13)Human Respiration
Activities-1)To make a model of lungs showing breathing movement by using balloons.

Chapter No. 14)Human Skeleton and Locomotion
Activities-1)To make a paper model of Human Skeleton.
                  2)To observe the Human skeleton in Laboratory.

आता दप्तराचे ओझे झाले कमी


मुंबईतील 13 शाळांनी दप्तराचे ओझे केले कमी - - सकाळ वृत्तसेवा शनिवार, 2 एप्रिल 2016 - 12:30 AM IST Tags: school bags, mumbai मुंबई - एका बाकावर दोन विद्यार्थी बसतात, मग दोघांनीही सगळी पुस्तके कशाला आणायची? एकाने गणिताचे आणावे, दुसऱ्याने विज्ञानाचे. माटुंगा येथील आय.ई.एस. शाळेने दप्तराचे ओझे कमी करण्यासाठी शोधलेली ही क्‍लृप्ती आहे. मातोश्री विद्यामंदिरने तासिकांचे नियोजन, एकच वही अशी उपाययोजना करून दप्तराचे वजन सरासरी दीड किलोग्रॅमने कमी केले आहे. अशा आणखी क्‍लृप्त्या शोधणाऱ्या मुंबईतील 13 शाळांची दखल शिक्षण विभागाने घेतली आहे. विद्यार्थ्यांच्या दप्तराचे ओझे कमी करा, या उच्च न्यायालयाच्या दणक्‍यानंतर शालेय शिक्षण विभागाने शाळांना दप्तराचे ओझे कमी करण्यासाठी उपाययोजना शोधण्यास सांगितले होते. त्यानंतर शाळांनी आपल्या स्तरावर काही उपाय केले. मुंबईतील 13 शाळांनी शोधलेले उपाय "आदर्श‘ म्हणून आम्ही अन्य शाळांपुढे ठेवणार आहोत, अशी माहिती मुंबई शिक्षण उपसंचालक बी. बी. चव्हाण यांनी दिली. दप्तराच्या ओझ्यावर पर्याय शोधणाऱ्या शाळा आणि उपाय 1. आयईएस, माटुंगा - पुस्तकांची विभागणी, रिकामी बाटली आणून शाळेत पाणी भरण्याचे बंधन, वहीची पाने केली कमी 2. मातोश्री विद्यामंदिर, मानखुर्द - तासिका नऊ; पण विषय चारच, एका विषयाच्या सलग दोन तासिका, एकच वही, त्या वहीतील पाठ घरी स्वतंत्र वह्यांत उतरवणे हाच गृहपाठ, शाळेत परिपाठानंतर शिपाई आणि शिस्तमंत्री वजनकाटा घेऊन कोणत्याही पाच विद्यार्थ्यांच्या दप्तरांचे करतात. 3. प्रगत विज्ञामंदिर, भांडुप- वेळापत्रकानुसारच दप्तर, पाणी बाटली बंद 4. पुरंदरे हायस्कूल, मुलुंड - 100 पानीच वही, चित्रकला साहित्य, व्यवसाय शाळेतच 5. आयईएस, मुलुंड - पॅड, चित्रकला साहित्याला मज्जाव 6. मोहम्मदी उर्दू हायस्कूल, भांडुप - कंपास पेटी, व्यवसाय, व्याकरण पुस्तके न आणण्याच्या सूचना 7. एस. एल. ऍण्ड एस. एस. गर्ल्स हायस्कूल - शाळेत पाणीशुद्धी उपकरण; इतिहास, भूगोल, विज्ञान, गणिताची पुस्तके शाळेतच. दप्तरात केवळ भाषेची पुस्तके 8. कोलंबा हायस्कूल, ग्रॅण्ट रोड - आठवड्यातून दोन वेळा दप्तराची अचानक तपासणी, विद्यार्थ्यांना कुलपासह कपाटे, डिजिटल बोर्डामुळे पाठ्यपुस्तकेही शाळेत आणणे बंद, प्रत्येक सत्राला स्वतंत्र वही 9. कॅम्पेन हायस्कूल, फोर्ट - फक्त भाषा विषयाची पुस्तके 10. एन.के.ई.एस., वडाळा - दप्तराचा आकार केला लहान, 100 पानी वही, स्वाध्यायासाठी फायली 11. सनफ्लॉवर हायस्कूल, जोगेश्‍वरी - पालकांमध्ये जागृती 12. विवेकानंद हायस्कूल, गोरेगाव - विषयनिहाय वहीऐवजी कागद 13. विद्याभूषण हायस्कूल, दहिसर - पाण्याची रिकामी बाटली, रिकामा डबा, शालेय पोषण आहार, तीनच वह्या, गृहपाठाच्या वह्या घरीच.

XI Biology First Unit Test Exam Model Ans. Paper


Excellence in all spheres RC Patel Junior College Shirpur First unit test 2017-18 marks 25 subject biology Section - A Que. Multiple choice questions(3) 1. b) Taxonomy 2. b) Pneumatic bone 3. a) A.P.de Candole Section - B Que. Very short answer questions. (4) 4) H1 N1 5) Arthropoda 6) Protista 7) Bilateral symmetry Section - C Que. Short answer questions. (8) 8) "Bat" is a flying mammal Reason - i) Bats are warm blooded ii) Bats nurse their babies with milk III) Bats have fur OR 8) Phylum Echinodermata includes spiny skinned animals. Reason - i) Radial symmetry ii) Presence of water vascular system iii) Body covered with Spines for Protection. 9) Categories in correct sequence order family genus species 10) Fig. Agaricus shows Pileus and Stipe 11) Coelom Definition - The cavity presence between body wall and alimentary canal form by splitting of mesoderm. Sanguivorous Annelid is Leech. Section - D Que. Long answer questions. (10) 12) classification definition it is the arrangement of organisms into categories according to a systematic plan this term was given by a p d candle need of classification 18 to explain unity in diversity of organisms classification places in organisms among these those groups which have common characteristics 3 it gives specific and scientific names which are accepted universally for it reveals the relationship among various groups of organisms OR 12) lichens definition they are formed by close Association of two different organisms of which is an alga alga components phycobiont and other is fungal component mycobiont economic importance of lichens lichens 1 as food - lichens have like a name which is like carbohydrate example Lecanora esculenta . Parmelia is used in making chocolate pastries and curry powder 2.as fodder - species of Cladonia Parmelia Evernia are used as fodder for cattle 3 AS medicines - 4. In industries - a.Antibiotic is Usnic acid obtained from Usnia and cladonia be in respiratory disease like TV Labo labari are used epilepsy Parmelia is useful is useful in urinary diseases hydrophobia - Peltigera is useful 13) General Characters of Phylum Arthropoda Arthropods are metameric segmented, bilaterally symmetrical having jointed appendages triploblastic. Body Covered by exoskeleton of chitin. Body divisible into head Thorax and abdomen. True body cavity or Coelom filled with blood it is called Haemocoel. Circulatory system open type. Complete digestive system. Respiration by gills,trachea,book lungs,book gills. Excretion by malpighian tubules. Nervous system is ganglionated type. Sexes are usually separated. Fertilization internal. In some arthropods like Honey Bee shows parthenogenesis (Development without fertilization). Some animals are economically important such as honey bee for their honey and wax. Slkworm for silk.Prawns,Crabs and lobsters for food Some Vectors are harmful and transmitted diseases eg.Mosquito and Cockroach. Ex. OR 13) Symmetry- The Definite arrangement of organs and body parts of the animal is called symmetry. Types of symmetry - 1) Asymmetry - the animal cannot be divided into similar parts amoeba sponges 2) Radial symmetry - the animal can be divided into many similar parts when device is across the plane passing through the raiders starfish jellyfish Hydra 3) Bilateral symmetry - If you cut the animal then that are divided into two equal halves. Example-Butterfly,Man,Fish.

Saturday 18 November 2017

ब्लॉग कसा तयार करायचा

·                     ब्लॉग तयार करण्यासाठी स्वतःचा ईमेल ID व पासवर्ड असणे आवश्यक आहे.
·                     सर्वप्रथम www.blogger.com या वेबसाईट वर आपला युजर्स नेम व पासवर्ड टाकुन sign in करा.
·                     यानंतर new blog ला क्लिक करा यानंतर ब्लॉगचे Total  शीर्षक या नंतर तुम्हाला ठेवायचा ब्लॉगचा Address (http://kpborase.blogspot.com) ठेवा.
·                     त्याखाली दिलेले हवे ते Template निवडा व create वर click करा. निवडलेल्या Template वर ब्लॉग ची रचना अवलंबून असते.
·                     आता New post वर click करा. तेथे MS- Word ओपन होईल. या ठिकाणी आपली पोस्ट तयार करा व publish करा.
·                     New page ला click करा त्याचे Total टाका व save करा. नंतर view blog करा.
·                     अशापद्धतीने हव्या तेवढया post  टाकून तयार करू शकतात.
·                     आता layout वर जा तेथे header मध्ये blog चे मुखपृष्ठा करता इमेज Add करा.
·                     खाली Add Gadget वर click करून हवी तेवढी Gadget Add करता येऊ शकतात.
·                     Layout पेज वर जाऊन हव्या तेवढया डिझाईन तयार करता येतात. तेथे साईडबार हवे तसे सिलेक्ट करा. हवा तो font हवा तो  colour निवडू शकतात. संपूर्ण रचना झाल्यावर Apply to blog करायला विसरू नका.
·                     आपण आपल्या गूगल ड्राइव्ह वरून हव्या त्या इमेज व व्हिडीओ डॉक्युमेण्ट save केलेले ऍड करू शकतात.
·                                                 धन्यवाद